UKAZ
O PROGLAŠENJU ZAKONA O ORGANIZACIJAMA I REPREZENTATIVNIM ORGANIZACIJAMA OSOBA SA INVALIDITETOM I CIVILNIH ŽRTAVA RATA
Broj 01-02-1-356-01/22
29. jula 2022. godine
Sarajevo
Predsjednik
Marinko Čavara, s. r.
ZAKON
O ORGANIZACIJAMA I REPREZENTATIVNIM ORGANIZACIJAMA OSOBA SA INVALIDITETOM I CIVILNIH ŽRTAVA RATA
I – OSNOVNE ODREDBE
Član 1.
(Predmet)
Član 2.
(Definicije)
II – PRINCIPI DJELOVANJA
Član 3.
(Djelatnost)
Član 4.
(Standardi djelovanja)
Član 5.
(Svrha i cilj djelovanja)
Član 6.
(Aktivnosti)
III - STICANJE STATUSA OOSI I OCŽR
Član 7.
(Podnošenje zahtjeva)
Član 8.
(Uslovi za sticanje statusa OOSI i OCŽR)
Član 9.
(Dokazi o ispunjavanju uslova)
Član 10.
(Odlučivanje)
IV - STICANJE STATUSA REPREZENTATIVNOSTI
Član 11.
(Utvrđivanje statusa reprezentativnosti)
Status reprezentativne OOSI i reprezentativne OCŽR, utvrđuje nadležno ministarstvo iz člana 10., stav (1), a u skladu sa članom 7. ovog zakona, putem provođenja postupka javnog poziva za prikupljanje zahtjeva radi utvrđivanja statusa reprezentativnosti (u daljnjem tekstu: javni poziv za utvrđivanje statusa reprezentativnosti).
Član 12.
(Uslovi za sticanje statusa reprezentativnosti)
Status reprezentativnosti može steći OOSI i OCŽR koja ispunjava sljedeće uslove:
a) da okuplja najveći broj redovnih članova na području općine, grada, kantona ili Federacije pri čemu:
1) ako grad čini više općina, gradska reprezentativna organizacija mora okupljati redovne članove iz većine općina tog grada a najmanje po tri člana iz svake općine;
2) kantonalna reprezentativna organizacija, mora okupljati redovne članove iz većine općina i gradova tog kantona i to najmanje po tri člana iz jedne općine, odnosno grada;
3) federalna reprezentativna organizacija mora imati članice – kantonalne organizacije, u najmanje tri kantona, od kojih je minimalno jedna reprezentativna;
b) da realizuje aktivnosti u skladu sa članom 6. ovog zakona.
Član 13.
(Javni poziv)
(1) Redovan javni poziv za utvrđivanje statusa reprezentativnosti objavljuje se svakih pet godina.
(2) Prije isteka roka od pet godina, može se objaviti vanredni javni poziv za utvrđivanje statusa reprezentativnosti ukoliko reprezentativna organizacija za određenu vrstu invaliditeta, iz razloga propisanih ovim zakonom, izgubi taj status.
(3) Vanredni javni poziv za utvrđivanje statusa reprezentativnosti objavljuje se samo za onu vrstu invaliditeta, koju je predstavljala organizacija koja je izgubila status reprezentativnosti.
(4) Vanredni javni poziv objavljuje se u roku od 30 dana od dana objave rješenja o prestanku statusa reprezentativnosti u službenim glasilima.
(5) Status reprezentativnosti koji je organizacija stekla po vanrednom javnom pozivu, utvrđuje se za period do isteka roka od pet godina, kada je predviđeno objavljivanje redovnog javnog poziva.
Član 14.
(Dokazi u postupku javnog poziva)
(1) Po javnom pozivu za utvrđivanje statusa reprezentativnosti obavezno se dostavljaju sljedeći dokazi:
a) dokaz o stečenom statusu OOSI i OCŽR,
b) dokaz o ukupnom broju redovnih članova, a u skladu sa članom 12., tačka a) ovog zakona, za kantonalne reprezentativne organizacije dokaz o njihovoj teritorijalnoj zastupljenosti, a za federalne reprezentativne organizacije i dokaz o broju članica;
c) dokaz o angažovanosti na izvršavanju aktivnosti iz člana 6. koje odgovaraju potrebama članova koje zastupaju, a posebno tački l) m) i n) ovog zakona.
(2) Javnim pozivom može se zatražiti i dostavljanje dodatne dokumentacije, u skladu sa aktuelnim prioritetima strateških dokumenata za unaprjeđenje položaja osoba sa invaliditetom.
Član 15.
(Komisija za provođenje javnog poziva)
(1) Javni poziv za utvrđivanje statusa reprezentativnosti objavljuje se u službenim glasilima i najmanje dva dnevna lista.
(2) Radi provođenja postupka javnog poziva formira se komisija koja utvrđuje ispunjenost kriterija za sticanje statusa reprezentativnosti.
(3) Na prijedlog komisije iz stava (2) ovog člana, nadležno ministarstvo donosi rješenje kojim se OOSI, odnosno OCŽR, utvrđuje status reprezentativnosti, ili rješenje kojim se ovaj zahtjev odbija.
V – ZAJEDNIČKE ODREDBE O STATUSU OOSI, OCŽR I STATUSU REPREZENTATIVNOSTI
Član 16.
(Dvostruko članstvo)
Članstvo u organizacijama OSI i OCŽR i reprezentativnim je dobrovoljno prema vlastitom izboru osobe, a u postupku utvrđivanja statusa OOSI i OCŽR i statusa reprezentativnosti OOSI i OCŽR će se računati samo u jednoj organizaciji, izuzev kod osoba sa kombiniranim smetnjama i članstva na osnovu različitog statusa.
Član 17.
(Prestanak statusa)
(1) Prestanak statusa OOSI i OCŽR, kao i statusa reprezentativnosti utvrdit će se rješenjem nadležnog ministarstva, i to:
a) po zahtjevu nosioca statusa;
b) brisanjem udruženja iz registra udruženja prema važećim propisima o udruženjima i fondacijama;
c) ukoliko nosilac statusa ne djeluje u skladu sa čl. 4., 5. i 6. ovog zakona;
d) ukoliko se u postupku redovnog ili vanrednog nadzora, utvrdi da je nosilac statusa prestao ispunjavati bilo koji od uslova propisanih ovim zakonom;
e) ukoliko se utvrdi nenamjensko trošenje sredstava (član 32., stav (2) ovog zakona);
(2) OOSI i OCŽR kojoj je utvrđen prestanak statusa, novi zahtjev za utvrđivanje statusa, može podnijeti po isteku roka od jedne godine od dana objave rješenja u službenim glasilima.
(3) Reprezentativna OOSI i OCŽR, kojoj je utvrđen prestanak statusa reprezentativnosti iz razloga propisanih u članu 32., stav (2) ovog zakona nema pravo prijave na prvi sljedeći redovni i vanredni javni poziv za utvrđivanje statusa reprezentativnosti, odnosno do okončanja sudskog postupka, ukoliko je isti pokrenut.
(4) Rokovi iz stava (3) ovog člana računaju se od dana objave rješenja u službenim glasilima.
Član 18.
(Primjena propisa)
(1) U postupku utvrđivanja i prestanka statusa OOSI i OCŽR i statusa reprezentativnosti, kao i u postupku redovnog i vanrednog nadzora, primjenjuje se Zakon o upravnom postupku, ("Službene novine Federacije BiH", br. 2/98 i 48/99), izuzev u dijelu postupka koji je odredbama ovog zakona posebno uređen.
(2) Protiv rješenja u postupcima iz ovog zakona, ne može se izjaviti žalba, ali se može pokrenuti upravni spor.
(3) Organizacija koja ostvari pozitivan ishod u upravnom sporu za utvrđivanje statusa reprezentativnosti ne može ostvariti pravo na retroaktivno finansiranje po odredbama ovog zakona.
(4) Finansiranjem u skladu sa odredbama ovog zakona, smatrat će se i finanisiranje organizacije kojoj su eventualno dodijeljena sredstva u budžetskoj godini prije prestanka statusa reprezentativnosti.
(5) U slučaju iz stava (4) ovog člana, organizacija nije dužna vratiti dodijeljena sredstva, izuzev u slučaju nenamjenskog trošenja sredstava iz člana 32. stav (2) ovog zakona.
VI - UDRUŽIVANJE
Član 19.
(Udruživanje organizacija)
(1) OOSI i OCŽR, kao i reprezentativne OOSI i reprezentativne OCŽR, koje djeluju na nivou općine, grada, kantona i Federacije, mogu se međusobno udruživati i formirati koordinaciju, vijeće i dr. (u daljnjem tekstu: organizacija udruženja).
(2) Za formiranje organizacije udruženja potrebno je najmanje pet članica organizacija, predstavnica različitih vrsta invaliditeta.
(3) Udruživanje iz stava (1) ovog člana zasniva se i reguliše sporazumom, u kojem se navode ciljevi, zadaci i odgovornosti udruženih organizacija.
(4) Sporazum o udruživanju dostavlja se nadležnom ministarstvu iz člana 7. ovog zakona.
(5) Organizacije koje se udružuju međusobno su ravnopravne, a udruživanje nije uslovljeno statusom reprezentativnosti.
(6) Organizacija udruženja ne može steći status OOSI I OCŽR.
Član 20.
(Svrha udruživanja organizacija)
(1) Svrha i uloga organizacije udruženja je da kreira jedinstvenu platformu djelovanja svih udruženih organizacija i u tom smislu nastupa pred nadležnim državnim organima i međunarodnim organizacijama i institucijama, te ovim organima kada je to potrebno predlaže rješenja koja su u interesu populacije koju predstavljaju kao i predstavnike za učešće u radnim grupama i tijelima.
(2) Interes organizacije udruženja mora odražavati interese svih članica.
VII – REGISTAR
Član 21.
(Uspostavljanje i vođenje registra)
(1) Registar OOSI i OCŽR, kao i registar reprezentativnih OOSI i reprezentativnih OCŽR, u okviru postojeće elektronske baze podataka, uspostavlja Federalno ministarstvo, a vode nadležna ministarstva iz člana 10., stav (1) ovog zakona.
(2) Registri iz stava (1) ovog člana sadržavati će, gdje god je primjenjivo, podatke razvrstane po spolu.
Član 22.
(Sadržaj registra)
(1) Za svaku OOSI i OCŽR, u registar se obavezno unosi sljedeće:
a) zahtjev za utvrđivanje statusa i to:
1) datum podnošenja,
2) naziv i sjedište organizacije,
3) ime, prezime i spol lica ovlaštenog za predstavljanje i zastupanje,
4) vrsta traženog statusa - OOSI i OCŽR ili reprezentativna OOSI i OCŽR,
5) lista redovnih članova koja sadrži ime, prezime, spol i jedinstveni matični broj svakog člana,
6) vrsta i stepen invaliditeta svakog člana;
b) redni broj upisa;
c) rješenje o dodjeli statusa;
d) druga rješenja u vezi sa izmjenama utvrđenog statusa.
(2) Sve promjene u podacima koji se vode u registru, izuzev promjena podataka iz stava (1) t. a) 5) organizacije su dužne prijaviti nadležnom ministarstvu najkasnije u roku od 30 dana od dana nastanka promjena, a promjene iz stava 1) t. a) 5) u roku od 6 mjeseci od dana nastanka promjene.
Član 23.
(Posebno regulisanje registra)
Federalni ministar rada i socijalne politike će, u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona, posebnim aktom propisati način uspostave i detaljan sadržaj registra, aplikacioni obrazac redovnog članstva, kao i procedure vođenja i unosa podataka u registar OOSI, OCŽR, reprezentativnih OOSI i reprezentativnih OCŽR.
VIII – NADZOR
Član 24.
(Nadležnost)
Nadzor nad primjenom ovog zakona vrše nadležna ministarstva iz člana 10. stav (1) ovog zakona, svako u okviru svoje nadležnosti.
Član 25.
(Vrste nadzora)
(1) Nadzor iz člana 24. ovog zakona, može biti redovni i vanredni.
Redovni nadzor vrši se svakih pet godina prema unaprijed utvrđenom planu koji donosi federalni, odnosno kantonalni ministar (u daljnjem tekstu: ministar).
(2) Redovni nadzor može se vršiti i sukcesivno tokom perioda od pet godina.
(3) Vanredni nadzor vrši se u svim slučajevima kada nadležno ministarstvo ima saznanja da određena organizacija djeluje u suprotnosti sa odredbama ovog zakona.
(4) Redovan i vanredni nadzor vrši komisija koju imenuje ministar.
(5) Rješenjem o imenovanju komisije, ministar određuje vrstu i način provođenja nadzora.
Član 26.
(Način nadzora)
(1) Redovan i vanredni nadzor sprovodi se kao:
a) neposredni nadzor – u sjedištu kontrolisane organizacije, direktnim uvidom u opće i pojedinačne akte, kao i sadržaj, način i uslove njenog rada ili
b) posredni nadzor - uvidom u dostavljene podatke i dokumentaciju.
(2) Nakon provedenog nadzora, komisija sastavlja zapisnik koji čini sastavni dio konačnog izvještaja, koji se po izvršenom cjelokupnom nadzoru dostavlja ministru.
(3) Zapisnik komisije o izvršenom nadzoru i rješenje ministra sa naloženim mjerama i preporukama dostavlja se organizaciji nad kojom je izvršen nadzor, a koja je dužna postupiti po istim, i u ostavljenom roku o tome organu nadzora predočiti dokaze.
IX – FINANSIRANJE
Član .
(Sredstva za rad)
Sredstva za rad reprezentativnih organizacija osiguravaju se iz izvora utvrđenih u članu 38. Zakona o udruženjima i fondacijama ("Službene novine Federacije BiH", broj 45/02).
Član 28.
(Budžetsko finansiranje)
(1) Reprezentativne OOSI i reprezentativne OCŽR se u skladu sa mogućnostima finansiraju iz budžeta kroz direktno uvrštavanje ovih organizacija u budžet općine, grada, kantona ili Federacije BiH, u skladu sa nivoom organizovanja, i to:
a) iz budžeta općine – općinske reprezentativne OOSI i reprezentativne OCŽR,
b) iz budžeta grada – gradske reprezentativne OOSI i reprezentativne OCŽR,
c) iz budžeta kantona – kantonalne reprezentativne OOSI i reprezentativne OCŽR,
d) iz budžeta Federacije – federalne reprezentativne OOSI i reprezentativne OCŽR.
(2) Finansiranje se vrši putem javnog poziva, u skladu sa raspoloživim sredstvima za tekuću budžetsku godinu, a u svrhu podrške osnovnom funkcionisanju organizacije, radi izvršavanja programskih aktivnosti i zadataka.
(3) U skladu sa st. (1) i (2) ovog člana finansirati će se one reprezentativne organizacije za koje se u postupku raspodjele sredstava po javnom pozivu utvrdi da ispunjavaju kriterije propisane u podzakonskom aktu iz člana 29. stav (1) ovog zakona, i koji u postupku javnog poziva iz stava (2) ovog člana ostvare najviši broj bodova na rang listi.
Član 29.
(Posebno regulisanje finansiranja)
Postupak, kriteriji, način raspodjele sredstava, namjena i svrha dodijeljenih sredstava, izvještavanje i obrasci izvještavanja, kontrola utroška kao i druga pitanja u vezi sa namjenskim utroškom sredstava, definisati će se posebnim podzakonskim aktom koji donosi rukovodilac nadležnog organa iz čijeg budžeta se vrši finansiranje organizacije, u roku od 60 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona.
Član 30.
(Namjensko trošenje sredstava)
(1) Organizacije su dužne dodijeljena sredstva trošiti u skladu sa namjenom utvrđenom u članu 28. stav (2) ovog zakona.
(2) Bliža namjena i svrha utroška sredstava, kao i međusobna prava i obaveze korisnika i davaoca sredstava, definisati će se ugovorom.
Član 31.
(Kontrola utroška)
Član 32.
(Nenamjensko trošenje sredstava)
X – PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Član 33.
(Registracija)
Član 34.
(Finansiranje)
Član 35.
(Propisi na nivou kantona i jedinica lokalne samouprave)
Član 36.
(Stupanje na snagu)
Predsjedavajući
Predstavničkog doma
Parlamenta Federacije BiH
Mirsad Zaimović, s. r.
Predsjedavajući
Doma naroda
Parlamenta Federacije BiH
Tomislav Martinović, s. r.