Na osnovu člana 37a. stav (2) i člana 58. stav (5) Zakona o upravljanju otpadom ("Službene novine Federacije BiH", br. 33/03, 72/09, 92/17), a na prijedlog Federalnog ministarstva okoliša i turizma, Vlada Federacije Bosne i Hercegovine, na 165. sjednici, održanoj 29.11.2018. godine, donosi
U R E D B U
O INFORMACIONOM SISTEMU UPRAVLJANJA OTPADOM
POGLAVLJE I UVODNE ODREDBE
Član 1.
(Predmet Uredbe)
Ovom uredbom utvrđuju se nosioci aktivnosti na uspostavi informacionog sistema upravljanja otpadom, organizacija, struktura i način vođenja informacionog sistema, faze i rokovi planiranja i uspostavljanja informacionog sistema, uloga i obaveze svih korisnika/subjekata informacionog sistema, dostupnost podataka informacionog sistema.
Član 2.
(Definicija i značenje izraza)
(1) Informacioni sistem upravljanja otpadom (u daljnjem tekstu: Informacioni sistem) je niz međusobno informaciono povezanih elektroničkih baza i izvora podataka koje sadrže pouzdane i uporedive informacije o svim subjektima upravljanja otpadom, proizvođačima otpada, kategorijama, količinama otpada po kategorijama sa podacima o kretanju i postupcima završne obrade istog.
(2) Dodatno, pojedini izrazi, koji se upotrebljavaju u ovoj uredbi, imaju sljedeće značenje:
a) Evropska informaciona i promatračka mreža za okoliš (E1ONET) je partnerska mreža Evropske agencije za okoliš i zemalja članica Evropske unije te država saradnica, koja obezbjeđuje prikupljanje, obradu i objavljivanje informacija o okolišu;
b) internet portal Informacionog sistema upravljanja otpadom i posebnim kategorijama otpada je internet prezentacija, odnosno skup internet stranica, kroz koje se subjektima izvještavanja i korisnicima osigurava pristup i/ili unos podataka i informacija;
c) interoperabilnost je sposobnost informacionog i komunikacijskog sistema i procesa da podrže i omoguće protok informacija i podataka;
d) geografski informacioni sistem (u daljem tekstu: GIS) je sistem za upravljanje prostornim i analitičkim podacima, odnosno računarski sistem sposoban za integriranje, skladištenje, uređivanjev analizu i prikaz geografskih informacija i njima pridruženih podataka;
e) subjekti upravljanja otpadom su sva pravna lica koja se bave jednom ili više aiktivnosti upravljanja otpadom i posebnim kategorijama otpada, za koje imaju dozvolu nadležnog organa, te obavljaju aktivnosti sakupljanja, transporta,, obrade, reciklaže, izvoza, odlaganja, termičke obrade otpada;
f) subjekti izvještavanja su sva pravna lica proizvođači i uvoznici proizvoda, proizvođači i vlasnici otpada ili subjekti koji se bave bilo kojom aktivnosti upravljanja otpadom kao i druga pravna lica koja budu definirana ovom uredbom ili drugim aktom.
Član 3.
(Nosioci aktivnosti)
fl) Federalno ministarstvo okoliša i turizma (u daljem tekstu: Federalno ministarstvo) je nosilac aktivnosti strateškog planiranja, kreiranja pravnog okvira za potrebe uspostavljanja informacionog sistema upravljanja otpadom i posebnim kategorijama otpada.
(2) Fond za zaštitu okoliša Federacije BiH (u daljnjem tekstu: Fond) je nosilac aktivnosti na uspostavljanju, organizaciji i vođenju Informacionog sistema upravljanja otpadom u Federaciji BiH.
Član 4.
(Uloga i dužnosti nosioca aktivnosti)
(1) U svrhu realizacije aktivnosti na uspostavljanju i vođenju informacionog sistema, Federalno ministarstvo:
a) usvaja Program uspostavljanja i vođenja informacionog sistema na prijedlog Fonda;
b) na osnovu podataka i informacija preuzetih iz informacionog sistema, osigurava komunikaciju i razmjenu podataka sa institucijama na nivou BiH, te doprinosi kvaliteti izvještavanja prema Evropskom statističkom zavodu (Eurostat), Evropskoj Agenciji za zaštitu životne sredine (EEA) i njihovo integrisanje u evropsku mrežu za informacije i posmatranje (ElONET).
(2) Fond za zaštitu okoliša Federacije BiH:
a) priprema Program uspostavljanja i vođenja informacionog sistema, te provodi aktivnosti na uspostavljanju, organizaciji i vođenju Informacionog sistema;
b) osigurava pripremu, realizaciju i vođenje računarsko-komunikacijske mreže Informacionog sistema;
c) uspostavlja saradnju sa svim subjektima sistema upravljanja otpadom u cilju prikupljanja i razmjene podataka i informacija;
d) definiše prava i obaveze korisnika/subjekata Informacionog sistema u cilju obezbjeđenja pravovremenih, pouzdanih i uporedivih podataka;
e) definiše metodologiju, strukturu, obrasce i forme izvještavanja radi uspostavljanja jedinstvenog Informacionog sistema;
f) daje preporuke za usklađivanje i dopune Informacionog sistema;
g) dodjeljuje pravo pristupa informacionom sistemu upravljanja otpadom nadležnim organima za upravljanje otpadom;
h) daje podatke na osnovu zahtjeva nadležnih organa Bosne i Hercegovine, Federacije BiH, Republike Srpske i Brčko Distrikta BiH bez naknade;
i) daje traženi podatak i informaciju o upravljanju otpadom na zahtjev federalnog, kantonalnog, gradskog i općinskog organa uprave nadležnog za poslove upravljanja otpadom bez naknade;
j) na zahtjev pravnog ili fizičkog lica, osim lica navedenih u prethodnim alinejama ovog stava, izdaje traženu informaciju iz Informacionog sistema uz naknadu u skladu sa Zakonom o slobodi pristupa informacijama u Federaciji BiH ("Službene novine Federacije BiH", broj 32/01);
k) osigurava pouzdanu i sigurnu razmjenu podataka i informacija u elektroničkom obliku, te nesmetani i kontinuirani pristup podacima i informacijama putem internetskog portala informacijskog sistema upravljanja otpadom temeljem smjernica Federalnog ministarstva;
1) osigurava kreiranje web prikaza općih podataka potrebnih za informiranje javnosti.
Član 5.
(Organizacija Informacijskog sistema)
(1) Informacijski sistem upravljanja otpadom, uspostavlja se kao dio jedinstvenog sistema informiranja o okolišu,
(2) Informacijski sistem je dostupan kroz jedinstveni internet-portal, zasnovan na mreži subjekata izvještavanja koji dostavljaju informacije i podatke, putem kojeg se informacije i podaci zajednički koriste.
(3) Informacionim sistemom obezbjeđuje se sprovođenje odgovarajućih metodoloških postupaka za:
a) obradu informacija u skladu sa primarnim izvorom podataka;
b) sakupljanje podataka i/ili informacija, uz dostupnost tih podataka i/ili, informacija ostalim subjektima izvještavanja i korisnicima za njihove namjene, kao i unaprjeđenje i uključivanje postojećih sistema sakupljanja podataka i informacija;
c) mogućnost pristupa podacima i informacijama radi unaprjeđenja sistema upravljanja otpadom na svim nivoima, procjenu rezultata takvih postupaka i
osiguranja odgovarajućeg informisanja javnosti o stanju upravljanja otpadom;
d) tehničku i naučnu podršku;
e) primjenu jedinstvenih informatičkih alata, standarda zapisivanja i postupka prenošenja podataka i informacija;
f) interoperabilnost na tehničkom (norme i standardi za povezivanje računarskih sistema i servisa), semantičkom (značenje podataka) i procesnom nivou (definisanje ciljeva, modeliranje procesa i ostvarivanje saradnje između subjekata, te izvještavanja).
Član 6.
(Program Informacionog sistema)
(1) Informacioni sistem upravljanja otpadom će se graditi u skladu sa prethodno urađenim Programom uspostavljanja i vođenja Informacionog sistema upravljanja otpadom (u daljnjem tekstu: Program) i to fazno po modulima definisanim članom 8. ove uredbe.
(2) Program Informacionog sistema iz stava (1) ovog člana inovirat će se po potrebi, a najmanje jednom u četiri godine.
Član 7.
(Sadržaj Programa informacionog sistema upravljanja otpadom)
Program uspostavljanja i vođenja Informacionog sistema upravljanja otpadom sadrži:
a) organizaciju, način vođenja i održavanja Informacionog sistema;
b) dinamiku, faznost i rokove za pripremu i uspostavu informacionog sistema;
c) strukturu subjekata izvještavanja i način dostave podataka po tematskim cjelinama, oblastima i podoblastima;
d) način upravljanja podacima i informacijama o otpadu;
e) nivoe dostupnosti podataka, te načine zaštite podataka;
f) procjenu potrebnih sredstava po fazama;
g) potrebne mjere i aktivnosti za tematsku cjelinu, oblast i podoblasti;
h) način razmjene informacija i podataka sa subjektima sistema i drugim korisnicima.
Član 8.
(Struktura Informacionog sistema)
Informacioni sistem je u skladu sa Strategijom zaštite okoliša Federacije Bosne i Hercegovine i Federalnim planom upravljanja otpadom podijeljen na četiri osnovna modula:
a) Modul I - informacioni sistem upravljanja posebnim kategorijama otpada,
b) Modul II - informacioni sistem upravljanja komunalnim otpadom,
c) Modul III - informacioni sistem upravljanja proizvodnim neopasnim otpadom,
d) Modul IV - informacioni sistem upravljanja opasnim otpadom.
Član 9.
(Podaci i informacije)
(1) Podaci i informacije oblikuju se u relacijski povezane elektroničke baze podataka, tematske cjeline, oblasti i podoblasti.
(2) Podaci i informacije za potrebe Informacionog sistema dostavljaju se i prenose u elektroničkom obliku.
(3) Prenos podataka u elektroničkom obliku ne isključuje dostavu podataka na način i obrascima prema Zakonu o upravljanju otpadom Federacije BiH i provedbenim propisima kojim se definiše obaveza izvještavanja.
(4) Metodologija prikupljanja, obrade i izračuna podataka, te način i rokovi dostavljanja podataka, informacija i odgovarajućih izvještaja u Informacioni sistem, te forme izvještavanja, određeni su propisima na osnovu kojih se prikupljaju.
Član 10.
(Struktura podataka Informacionog sistema)
(1) Podaci koji se sakupljaju i unose u Informacioni sistem svrstavaju se prema svojoj strukturi u tematske cjeline koje će između ostalog sadržavati informacije o:
a) Subjektima upravljanja otpadom koji obavljaju jednu ili više aktivnosti upravljanja otpadom i/ili subjektima koji imaju podatke od značaja za upravljanje otpadom;
b) Kategorijama, količinama i kretanju otpada;
c) Klasifikacijama otpada;
d) Klasifikacija postupaka obrade otpada;
e) Proizvođačima, uvoznicima i distributerima proizvoda koji poslije upotrebe postaju posebne kategorije otpada;
f) Proizvođačima otpada koji u sklopu svoje djelatnosti proizvode otpad;
g) Objektima i infrastrukturi upravljanja otpadom i posebnim kategorijama otpada;
h) Dozvolama za obavljanje djelatnosti upravljanja otpadom;
i) Laboratorijama za ispitivanje kvalitete i sastava otpada;
j) Planovima upravljanja otpadom na svim nivoima;
k) Propisima u oblasti upravljanja otpadom.
(2) U sklopu tematskih cjelina će se formirati oblasti i podoblasti u skladu sa Programom informacionog sistema.
Član 11.
(Obveznici izvještavanja)
(1) Obveznici izvještavanja, tj. dostavljanja podataka u Fond, odnosno direktnog unosa podataka u informacioni sistem su:
a) Subjekti upravljanja otpadom koji obavljaju jednu ili više aktivnosti upravljanja otpadom: sakupljači uključujući Javna komunama preduzeća, recikleri, uvoznici i izvoznici otpada, deponije, operatori postrojenja za obradu otpada i sl.
b) Proizvođači, uvoznici i distributeri proizvoda koji poslije upotrebe postaju posebne kategorije otpada;
c) Subjekti koji u sklopu svoje djelatnosti/proizvodnog procesa proizvode otpad;
d) Operateri sistema za svoje aktivnosti;
e) Obveznici sistema bez obzira da li su ili ne prenijeli svoju obavezu upravljanja otpadom na operatera sistema.
(2) U svrhu upisa u Registar svih obveznika izvještavanja ovog informacionog sistema:
a) Subjekti upravljanja otpadom koji obavljaju jednu ili više aktivnosti upravljanja otpadom dužni su po donošenju ove uredbe dostaviti Fondu popunjen obrazac iz Priloga 1;
b) Proizvođači, uvoznici i distributeri proizvoda koji poslije upotrebe postaju posebne kategorije otpada dužni su po donošenju ove uredbe dostaviti Fondu popunjen obrazac iz Priloga 2;
c) Subjekti koji u sklopu svoje djelatnosti/proizvodnog procesa proizvode otpad dužni su po donošenju ove uredbe dostaviti Fondu popunjen obrazac iz Priloga 3.
(3) Nakon uspostavljanja web platforme informacionog sistema svi obveznici izvještavanja dužni su se registrovati direktno i dalje redovno izvještavati u formama koje bude objavio Fond.
(4) Obveznici izvještavanja su dužni voditi dnevne evidencije za vlastite potrebe, najmanje jednom mjesečno podatke unositi u informacioni sistem, te Fondu ili operateru sistema dostavljati godišnji izvještaj.
(5) Federalno ministarstvo okoliša i turizma, kao i nadležna kantonalna ministarstva će Fondu dostavljati kopije svih izdatih dozvola za obavljanje djelatnosti upravljanja otpadom, svako iz svoje nadležnosti.
(6) Subjekti izvještavanja vrše redovnu evidenciju u skladu sa ovom Uredbom i drugim posebnim propisima, vrše provjeru i osiguravaju tačnost podataka, te dostavljaju podatke na propisanim obrascima i u zadatim rokovima.
Član 12.
(Finansiranje Informacionog sistema)
Priprema, uspostavljanje, vođenje i održavanje Informacionog sistema će se finansirati iz propisanih naknada za otpad koje se plaćaju Fondu.
Član 13.
(Upravni nadzor)
Upravni nadzor nad provođenjem ove uredbe provodi Federalna uprava za inspekcijske poslove.
Član 14.
(Prijelazne i završne odrejibe)
(1) Program iz člana 4. ove uredbe donosi se najkasnije u roku od godinu dana od dana stupanja na snagu ove uredbe.
(2) Popunjeni obrazac iz Priloga 1., 2. ili 3. ove uredbe dostavlja se Fondu u roku od šest mjeseci od dana stupanja na snagu ove uredbe.
(3) Godišnji izvještaj iz člana 11. stav (4) ove uredbe obveznici izvještavanja su dužni dostaviti u Fond do 31.03. tekuće godine za prethodnu.
(4) Forma i sadržaj obrazaca izvještavanja će biti definisani od strane Fonda i objavljeni na web stranici Fonda.
(5) Prilozi 1., 2. i 3. čine sastavni dio ove uredbe.
Član 15.
(Stupanje na snagu)
Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenim novinama Federacije BiH", a počet će se primjenjivati od 01.01.2019. godine.
V broj 1396/2018
29. novembra 2018. godine
Sarajevo
Premijer
Fadil Novalić, s. r.