U R E D B U
O PLANOVIMA ODBRANE OD POPLAVA
I - OPĆE ODREDBE
Cilj uredbe
Član 1.
Cilj ove uredbe je utvrđivanje vrste, sadržaja i načina provođenja preventivnih,
operativnih i drugih mjera održivog upravljanja poplavama (u daljem tekstu:
odbrana od poplava) na dijelovima područja međunarodnih riječnih slivova na
teritoriji Federacije Bosne i Hercegovine (u daljem tekstu: Federacija) i uspostavljanje
odgovarajuće organizacione strukture odbrane od poplava sa definisanjem prava,
obaveza i odgovornosti učesnika u odbrani od poplava radi
efikasnog izvršavanja odbrane od poplava uključujući usaglašavanje na međunarodnom,
međuentitetskom, međukantonalnom i međuopćinskom nivou.
Zakonski okvir
Član 2.
Okvir za izradu ove uredbe čine pozitivne zakonske odredbe, međuentitetski akti
iz
oblasti vodoprivrede, kao i odgovarajući međunarodni akti, direktive i preporuke
koje nisu u suprotnosti sa normama domaćeg prava.
Osnovni princip
Član 3.
Saglasno postavljenom cilju i datom okviru, ova uredba je razrađena na bazi
osnovnog principa da države, entiteti, kantoni, općine i drugi nosioci planiranja
imaju pravo da, uređuju režim voda na vodnim područjima ili dijelovima tih
područja koja su u njihovoj nadležnosti, saglasno vlastitoj okolišnoj i razvojnoj
politici, ali i odgovornost da te aktivnosti provode na koordiniran način ne
nanoseći štetu drugim subjektima na područjima izvan njihovog djelokruga.
Član 4.
Mjere, radovi i druge aktivnosti koje se preuzimaju radi odbrane od poplava
na
određenom području Federacije definišu se u odgovarajućem planu odbrane
od poplava za to područje.
Obzirom na interdisciplinaran i multilateralan karakter i uticaj mjera, radova
i
drugih aktivnosti iz prethodnog stava, saglasno članu 3. ove uredbe, treba,
u fazi izrade plana odbrane od poplava, ostvariti potrebnu koordinaciju i usaglašavanje
sektorskih politika vezanih za zaštitu okoliša, prostorno planiranje, poljoprivredu,
transport i urbani razvitak, osigurati učešće zainteresovane javnosti i stvoriti
potrebne preduslove za operativnu saranju među državama, entitetima, kantonima
i općinama.
Teritorijalne osnove za planiranje
Član 5.
Saglasno čl. 9. i 86. Zakona o vodama teritorijalne jedinice za izradu planova
odrane od poplava na prvom nivou planiranja u Federaciji su:
- dio područja međunarodnoga sliva rijeke Dunav, odnosno podsliva rijeke
Save koji se nalazi na prostoru Federacije (u daljem tekstu: vodno
područje sliva rijeke Save);
- dio područja međunarodnih slivova rijeka Nerete i Cetine koji se nalaze na
prostoru Federacije (u daljem tekstu: vodno područje slivova Jadranskog
mora).
Teritorijalne jedinice za izradu planova odbrane od poplava drugog nivoa planiranja
su dijelovi vodnog područja sliva rijeke Save i dijelovi vodnog područja slivova
Jadranskog mora (u daljem tekstu: vodna područja) koji se nalaze na prostorima
razmatranih kantona (u daljem tekstu: vodna područja na teritorijama razmatranih
kantona).
Teritorijalne jedinice za izradu planova odbrane od poplava trećeg nivoa planiranja
su dijelovi vodnih područja, koji se nalaze na prostorima razmatranih opština
(u daljem tekstu: vodna područja na prostorima razmatranih opština).
Teritorijalne jedinice za izradu planova odrane od poplava četvrtog nivoa planiranja
su područja individualne obrane od poplava privrednih i drugih subjekata (u
daljem tekstu: individualna područja).
Nazivi, usklađivanje i donošenje planova
Član 6.
Planovi odbrane od poplava za vodna područja nazivaju se Glavni planovi odbrane
od poplava za vodna područja (u daljem tekstu: Glavni planovi).
Planovi odbrane od poplava za vodna područja na teritorijama razmatranih kantona
nazivaju se Kantonalni planovi odbrane od poplava (u daljem tekstu: Kantonalni
planovi).
Planovi odbrane od poplava za vodna područja na prostorima razmatranih opština
nazivaju se Opštinski planovi odbrane od poplava (u daljem tekstu: Opštinski
planovi).
Planovi odbrane od poplava za indivisualna područja nazivaju se Individualni
planovi odbrane od poplava (u daljem tekstu: Individualni planovi).
U Glavnim planovima razrađuju se mjere, radovi i druge aktivnosti na nivou glavnih
slivnih područja, odnosno vodnog područja kome oni pripadaju, a koje predstavljaju
poseban interes Federacije u zaštiti od štetnoga djelovanja voda, a u zavisnosti
od posljedica koje mogu nastupiti ako se poplave dogode.
U Kantonalnim, odnosno Opštinskim planovima se razrađuju mjere, radovi i druge
aktivnosti koje predstavljaju poseban interes kantona, opština ili drugih subjekata
sa područja tog nivoa planiranja, a koje nisu razrađene u planovima višeg nivoa
planiranja.
Planovi odbrane od poplava za razmatrana područja moraju biti u skladu sa planskim
osnovama za upravljanje vodama i vodoprivrednim objektima za ta područja.
Planovi odbrane od poplava nižih nivoa planiranja moraju biti usklađeni sa planovima
odbrane od poplava viših nivoa planiranja.
Član 7.
Glavni planovi se pripremaju, donose i sprovode kroz dva odvojena planska dokumenta
i to:
- Glavni plan preventivnih mjera odbrane od poplava (u daljem tekstu: Glavni
preventivni plan);
- Glavni plan operativnih mjera odbrane od poplava (u daljem tekstu: Glavni
operativni plan).
Glavni preventivni plan sadrži preventivne mjere i radove koji se pripremaju,
donose i provode po odredbama ove uredbe.
Glavni operativni plan sadrži operativne mjere i radove koji se pripremaju,
donose i provode po odredbama ove uredbe.
Kantonalni, odnosno opštinski planovi se pripremaju, donose i provode kroz dva
odvojena planska dokumenta i to:
- Kantonalni, odnosno opštinski planovi preventivnih mjera odbrane od poplava
(u daljem tekstu: Kantonalni, odnosno Opštinski preventivni plan);
- Kantonalni, odnosno Opštinski planovi operativnih mjera odbrane od poplava
(u daljem tekstu: Kantonalni, odnosno Opštinski operativni plan).
Kantonalni, odnosno Opštinski preventivni i operativni planovi sadrže odgovarajuće
mjere i radove koji se pripremaju, donose i provode po propisima koje donose
nadležni kantonalni, odnosno opštinski organi.
Član 8.
U cilju koordiniranja aktivnosti na provođenju mjera odbrane od poplava na dijelu
područja međunarodnih slivova rijeka Dunav, Neretve i Cetine koje se nalazi
na teritoriji Bosne i Hercegovine potrebno je Glavne planve međusobno usklađivati
sa odgovarajućim planovima na nivou drugog entiteta, kao i država sa područja
razmatranog međunarodnog sliva.
Koordiniranje i usklađivanje planova vrši se putem međuentitetske, odnosno međudržavnih
komisija za koordinaciju pitanja iz oblasti vodoprivrede.
Članove komisija iz prethodnog stava iz Federacije predlaže Federalno
ministarstvo poljoprivrede, vodoprivrede i šumarstva (u daljem tekstu: Federalno
ministarstvo).
Administrativne poslove za komisije obavlja Federalno ministarstvo.
Stručno tehničke poslove komisija obavljaju nadležna javna preduzeća za vodna
područja i to: Javno preduzeće za ''Vodno područje slivova rijeke Save'', Sarajevo
i Javno poduzeće za vodno područje slivova Jadranskog mora'' Mostar (u daljem
tekstu: Javna preduzeća za vodna područja).
Član 9.
Glavne preventivne i Glavne operativne planove donosi Vlada Federacije Bosne
i Hercegovine (u daljem tekstu: Vlada Federacije) na prijedlog Federalnog ministarstva,
a prema podacima i podlogama koje pripremaju i dostavljaju nadležna javna preduzeća
za vodna podučja.
Kantonalne, odnosno opštinske preventivne i operativne planove donose nadležna
kantonalna, odnosno opštinska tijela na prijedlog njihovih organa nadležnih
za poslove vodoprivrede, a prema podacima i podlogama koje pripremaju i dostavljaju
organizacije koje kantoni, odnosno opštine ovlaste za te poslove.
U postupku izrade preventivnih i operativnih planova iz prethodnog stava nadležni
organi za oblast vodoprivrede sarađuju sa Federalnim ministarstvom i
nadležnim javnim preduzećima za vodna područja.
Preventivni i operativni planovi iz stava 2. ovog člana, kao i njihove izmjene
i dopune, se dostavljaju Federalnom ministarstvu i nadležnom javnom preduzeću
za vodno područje.
Glavni preventivni plan se donosi, usklađuje i mijenja po proceduri i rokovima
koji važe za ostale srednjoročne i dugoročne razvojne planove u Federaciji i
njegovo donošenje nije uslov za izradu i donošenje Glavnog operativnog plana.
Nacrt Glavnog preventivnog plana dostavlja se na javnu raspravu, posebno zainteresovanim
federalnim ministarstvima i kantonima.
Glavni operativni plan se donosi najkasnije do 15. decembra tekuće godine za
narednu kalendarsku godinu.
Sadržaj planova
Član 10.
U planovima odbrane kod poplava razrađuju se i definišu preventivne i operativne
mjere i radovi odbrane od poplava.
Preventivne mjere i radovi se obavljaju u kontinuitetu.
Preventivne mjere i radove sačinjavaju svi zahvati koji se, na određenom području,
planiraju ili izvode u cilju smanjenja rizika od poplava. Tu spadaju planiranje
zaštite od poplava, planiranje načina korištenja zemljišta, studijsko-istražni
radovi, projektovanje, kao i investiciona izgradnja zaštitnih vodoprivrednih
Objekata i postrojenja, akumulacija i drugih objekata.
Operativne mjere i radovi se obavljaju prije, za vrijeme i nakon poplava i obuhvataju:
- fazu pripremnih mjera i radova;
- operativnu fazu odbrambenih aktivnosti;
- fazu završnih mjera i radova.
Fazu pripremnih mjera i radova sačinjavaju: redovno održavanje izgrađenih vodoprivrednih
objekata i postrojenja; nabavka, smještaj i održavanje odbrambene opreme; izrada
planova i propisa za odbranu od poplava uz obezbjeđenje njihove blagovremene
realizacije; kontrola stanja izgrađenih zaštitnih objekata i postrojenja; sanacija
oštećenih objekata i dr.
Operativnu fazu odbrambenih radova sačinjava neposredan rad na izvršenju odbrane
od poplava za vrijeme velikih voda sa svim akcijama i drugim mjerama koje se
poduzimaju u toj fazi odbrane od poplava kao što su: predviđanje poplavnih valova,
upravljanje sistemom za odbranu od poplava, davanje upozorenja odgovarajućim
organima, organizacijama i javnosti o očekivanoj veličini i intenzitetu, odnosno
vremenu pojave poplavnog vala i dr.
Fazu završnih mjera i radova sačinjavaju: sanacija oštećenih vodoprivrednih
objekata sistema odbrane od poplava; pregled poplavljenog područja i registriranje
podataka koji će pomoći da se unaprijedi proces planiranja; izrada izvještaja
od strane učesnika u svim fazama odbrane od poplava; popunjavanje zaliha odbrambenom
opremom i materijalom i dr.
Član 11.
Glavni preventivni plan sadrži naročito:
1. Prikaz vodnog i glavnih slivnih područja (područja plana):
- administrativne jedinice,
- demografske karakteristike,
- socijalno-ekonomske karakteristike,
- značaj zaštite od poplava;
2. Hidrološki režim:
- glavne karakteristike režima voda,
- vjerovatnoća pojave maksimalnih proticaja na glavnim vodotocima,
- valovi velikih voda na glavnim vodotocima,
- karakteristike valova velikih voda na malim vodotocima (pritokama),
- uticaj antropogenih aktivnosti na hidrološki režim,
- prijedlog popsmatranja hidrološkog režima;
3. Prikaz postojećega stanja zaštite od poplava:
- dostignuti stepen zaštite,
- stanje objekata i sistema za zaštitu od poplava,
- stepen ugroženosti od poplava za urbana i ruralna područja i
poljoprivredne površine;
4. prijedlog tehničkih rješenja za povećanje stepena zaštite od poplava;
5. uticaj primjene pojedinih razmatranih rješenja na prostorno planiranje,
okoliš i očuvanje i poboljšanje karakteristika ambijenta;
6. tehno-ekonomske analize pojedinih razmatranih rješenja sa analizom
mogućih šteta ako se poplave dese (opravdanost finansijskih ulaganja);
7. izbor optimalnog rješenja sa prijedlogom prioritetnih aktivnosti i dinamike
izgradnje pojedinih objekata i sistema;
8. kriterije i uslove za gradnju i radove u pojedinom poplavnom području;
9. strategiju zaštite od poplava sa mjerama za njeno provođenje;
10. prijedlog organizacije odbrane od poplava i institucija odgovornih za
realizaciju Plana;
11.informacionu bazu podataka i tehničkih podloga za kontinuiranu novelaciju
Plana.
Član 12.
Zavisno od mjesta nastajanja i načina djelovanja uzroka pojave poplava i veličine
njihovog uticaja na funkcionalan rad objekata sistema odbrane od poplava koji
se nalaze u vlasništvu Federacije, u Glavnom operativnom planu se, ui skladu
sa ovom uredbom, definišu mjere, radovi, i druge aktivnosti koje se izvode:
1. na nivou vodnog područja;
2. na nivou područja uz rijeke Savu i Neretvu i njihove pritoke, koja se nalaze
u zoni pod neposrednom zaštitom objekata sistema odbrane od poplava
u vlasništvu Federacije (u daljem tekstu: Područja uz reke Savu i Neretvu).
Član 13.
Glavni operativni plan sadrži naročito:
1. Na nivou vodnog područja:
1.1. spisak vodomjernih i kišomjernih stanica od interesa za odbranu od
poplava sa kojih se podaci dostavljaju vodoprivrednom informacionom
centru;
1.2. spisak akumulacija, retenzija i drugih objekata na vodnom području koji
mogu značajnije uticati na odbranu od poplava sa uslovima režima rada tih
objekata za vrijeme velikih voda;
1.3. sistem dojave podataka, informisanja i uzbunjivanja i modeli prognoze
voda.
Glavni operativni plan iz tačke 1. sadrži i tehničke priloge.
2. Na područjima uz rijeke Savu i Neretvu:
2.1. naziv područja koje se brani od poplava;
2.2. naziv organa koji organizuje u rukovodi odbranom od poplava;
2.3. naziv organizacije koja vrši odbranu od poplava;
2.4. podjelu područja na sektore i poteze;
2.5. osnovne lične podatke područnih, sektorskih i poteznih rukovodilaca
odbrane od poplava;
2.6. spisak raspoloživog tehničkog osoblja koje se može angažovati kod
vanredne odbrane od poplava;
2.7. nazive naseljenih mjesta i dijelova naselja koja učestvuju u vanrednoj
odbrani od poplava;
2.8. podatke o vodomjernim stanicama sa visinom vodostaja kada se uvodi
redovna, odnosno vanredna odbrana od poplava i sa visinom najvećega
zabilježenog vodostaja.
Glavni operativni plan iz tačke 2. sadrži i tehničke priloge.
U tehničke priloge, na odgovarajućim podlogama i na bazi izvršenih analiza,
unose se naročito:
- linija do koje dopiru poplavne vode na pojedinom poplavnom području;
- uzdužni profil glavnog vodotoka na pojedinom poplavnom području;
- trasa i položaj druge odbrambene linije;
- prostore u koje se može vršiti kontrolisano puštanje vode i površine koje
će biti poplavljene;
- mjesta na kojima se može vršiti kontrolisano presijecanje nasipa;
- vrste i količine odbrambene opreme;
- objekti i postrojenja odbrane od poplava;
- komunikacije;
- pozajmišta i deponije potrebnog materijala;
- objekti koji mogu biti ugroženi od leda i dr.
Član 14.
Svi izgrađeni objekti i realizovane mjere na vodnim područjima, kao i upravljanje
objektima koji značajnije utiču ili mogu da utiču na oblik i veličinu poplavnog
vala čine jedinstvenu cjelinu odbrane od poplava, bez obzira ko je i sa kojom
namjerom izgradio te objekte ili realizovao mjere.
Osnov za operativno upravljanje objektima sistema odbrane od poplava nekog područja
čine: mreža meteoroloških i hidroloških stanica na tom području sa blagovremenim
i kontinuiranim dostavljanjem mjerenih podataka u vodoprivredne informacione
centre, prognostički modeli nadolaska poplavnih valova, planovi upravljanja,
pogona i održavanja objekata sistema odbrane od poplava i odgovarajuća organizaciona
struktura za izvršavanje operativnih zadataka.
Član 15.
Vlasnici, odnosno korisnici hidroakumulacija i retenzija dužni su obezbijediti
da se njihov režim rada (visina nivoa vode u akumulaciji i retenziji, ispuštanje
vode iz akumulacije i retenzije i sl.), u periodu kada prijeti opasnost od poplava
i za vrijeme odbrane od poplava, odvija u skladu sa planom upravljanja tim objektima
u periodu velikih voda.
Do donošenja plana upravljanja iz prethodnog stava vlasnici, odnosno korisnici
akumulacija i retenzija moraju podesiti režim njihovog rada prema uslovima iz
vodoprivredne dozvole, odnosno zahtjevu federalnoga rukovodioca odbrane od poplava.
Član 16.
Korisnici visokih brana dužni su u vrijeme trajanja velikih voda, vršiti vanredno
tehničko posmatranje brana.
II - POSEBNE ODREDBE
Organizacija odbrane od poplava
Član 17.
Zavisno od visine vodostaja, stanja objekata odbrane od poplava i opasnosti
koje
prijete, odbrana od poplava može biti redovna i vanredna.
Redovna odbrana od poplava počinje, po pravilu, kada voda dosegne do nožice
odbrambenog nasipa, a predviđa se porast vodostaja.
Vanredna odbrana od poplava uvodi se, po pravilu, kada velika voda dosegne na
jedan metar ispod najvećeg zabilježenog vodostaja, a postoji vjerovatnost daljnjeg
porasta vodostaja, a i kod nižih vodostaja ako je izgrađeni nasip nedovoljnih
dimenzija, ili ako je nasip uslijed dugotrajnih visokih vodostaja, raskvašen.
Vodostaj i drugi potrebni elementi pri kome se, na pojedinom poplavnom području,
uvodi redovna, odnosno vanredna odbrana od poplava utvrđuje se Glavnim operativnim
planom.
Član 18.
Federalno ministarstvo koordinira i usklađuje izradu Glavnih preventivnih i
operativnih planova i njihovo provođenje.
Do donošenja odgovarajućih propisa o načinu regulisanja prava, obaveza i odgovornosti
koje proizilaze po osnovu uticaja režima voda sa vodnih područja na teritoriji
Bosne i Hercegovine na međudržavne vodotoke, Federalno ministarstvo će zadatke
iz prethodnog stava obavljati kroz direktne kontakte sa Ministarstvom nadležnim
za poslove vodoprivrede iz Republike Srpske i ministarstvima nadležnim za oblast
vodoprivrede iz susjednih država, odnosno putem međuentitetske i međudržavnih
komisija.
Član 19.
Nadležna javna preduzeća za vodna područja imaju obavezu da organizuju, odnosno
obezbijede izradu Glavnih preventivnih i operativnih planova i odgovornost za
organizaciono i operativno provođenje mjera i radova iz tih planova na visokom
stručnom i tehničkom nivou, u kontinuitetu i u okviru sredstava sa kojima raspolažu
za te namjene.
Na provođenju mjera i radova iz prethodnog stava nadležna javna preduzeća za
vodna područja angažuju specijalizovane organizacije koje su osposobljene za
blagovremeno i efikasno izvršavanje tih poslova tokom svih faza odbrane od poplava.
Član 20.
Na područjima koja nisu obuhvaćena Glavnim operativnim planovima iz člana 12.
tačka 2. ove uredbe redovnu i vanrednu odbranu od poplava vrši organizacija
koja je određena planom za to područje.
Član 21.
U cilju provođenja operativnih mjera za upravljanje poplavama u nadležnim javnim
preduzećima za vodna područja se uspostavljaju vodoprivredni nformacioni centri
za odbranu od poplava (u daljem tekstu: Vodoprivredni informacioni centar).
U vodoprivrednim informacionim centrima se:
- koncipiraju modeli i prikupljaju svi podaci neophodni za izradu prognoza
nadolaska velikih voda na razmatranom vodnom području, odnosno za
izradu plana upravljanja sistemom objekata za odbranu od poplava iz
Glavnog plana;
- vodi katastar objekata i postojenja za odbranu od poplava, potencijalnih
zagađivača, objekata za vodosnabdijevanje i drugih objekata koji bi mogli
ugroziti okolinu ili biti ugroženi pri pojavi poplave određenog ranga;
- vodi katastar rezervnih izvorišta za vodosnabdijevanje van domašaja poplave;
- vodi katastar poplavnih područja sa rizikom plavljenja kao osnovom
za stvaranje mogućnosti osiguravajućim društvima da ponude police
osiguranja od rizika plavljenja i planerima za korištenje poplavnih
područja na način koji treba biti prilagođen postojećim poplavnim
rizicima;
- vodi katastar akvatičnih i terestrijalnih ekosistema koji bi mogli biti
ugroženi poplavama, odnosno onečišćenjem vode i tla;
- vodi katastar planiranih prostora za izgradnju akumulacija, koridora
nasipa i dr.;
- radi na usklađivanju i definisanju jedinstvenog modela prognoza, sistema
obavještavanja i plana upravljanja sa Republikom Srpskom i susjednim
državama;
- obezbjeđuje obavještavanje svih nizvodnih područja koja mogu biti zahvaćena
poplavama sa nadolazećim talasom voda;
- izrađuje edukativne materijale u svrhu obavještavanja stanovništva o zonama
plavljenja, postupcima pri nastanku poplava, rezervnim izvorištima,
stepenu rizičnosti pojedinih zona za građenje, obezbjeđenja učešća javnosti
u aktivnostima odbrane od poplava i dr.;
- obezbjeđuje neposredno učešće u snimanju tragova velikih voda nakon
poplave i procjeni šteta od poplava;
- pripremaju informacije za objektivno i blagovremeno informisanje javnosti
i dr.
Član 22.
Radi koordiniranja ključnih aktivnosti u fazi vanredne odbrane od poplava formira
se operativni centar odbrane od poplave.
U operativnom centru odbrane od poplava se obavljaju, naročito, slijedeće aktivnosti:
- daju stručna i druga uputstva za adekvatno i koordinirano preduzimanje akcija
u periodu vanredne odbrane od poplave;
- izvještava Federalni štab civilne zaštite o situaciji na poplavnim
područjima, preduzetim mjerama i stanju objekata odbrane od poplava, te
daljnjoj tendenciji razvoja poplava kako bi se mogle preduzeti određene mjere
iz nadležnosti Federalnog štaba civilne zaštite kao što su:
planiranje i provođenje evakuacije stanovništva i materijalnih dobara iz
ugroženih reona; planiranje i obezbjeđenje prevoženja i prelaska rijeka,
jezera i na moru; izvlačenje utopljenika i materijalnih dobara iz rijeka,
jezera i mora; snabdijevanje poplavom ugroženog stanovništva potrebnim
namirnicama i drugim materijalima radi preživljavanja; učešće na snimanju
posljedica izazvanih poplavama i preduzimanje drugih mjera iz
nadležnosti Federalnog štaba civilne zaštite.
Član 23.
Članovi operativnog centra po funkciji su: federalni rukovodilac odbrane
od poplava i glavni rukovodilac odbrane od poplava.
Ostale članove operativnog centra čine eksperti za probleme odbrane od poplava.
Članove operativnog centra imenuje Federalno ministarstvo.
Radom operativnog centra rukovodi federalni rukovodilac odbrane od poplava.
Federalni rukovodilac odbrane od poplava saziva članove centra za odbranu od
poplava u vrijeme vanredne odbrane od poplava kada to ocijeni neophodnim.
Član 24.
Mjere iz člana 22. ove uredbe Federalni štab civilne zaštite rješava u skladu
sa pravima i ovlaštenjima koja proizilaze iz propisa o organizaciji, sadržaju
i provođenju mjera zaštite i spašavanja ljudi i materijalnih dobara.
Član 25.
Radovima na odbrani od poplava rukovode rukovodioci odbrane od poplava i to:
federalni; glavni; područni; sektorski i potezni rukovodilac odbrane od poplava,
a što se detaljno reguliše Glavnim operativnim planom.
Član 26.
Rukovodilac Sektora vodoprivrede u Federalnom ministarstvu je federalni rukovodilac
odbrane od poplava.
Član 27.
Direktor javnog preduzeća za vodno područje je glavni rukovodilac odbrane od
poplava na vodnom području i on neposredno rukovodi i odgovoran je za radove
na tom području po Glavnom operativnom planu.
Član 28.
Područni rukovodilac odbrane od poplava rukovodi odbranom od poplava na određenom
području koje je utvrđeno Glavnim operativnim planom.
Sektorski i potezni rukovodioci odbrane od poplava rukovode odbranom od poplava
na određenim sektorima i potezima.
Član 29.
Početak i prestanak redovne odbrane od poplava, na pojedinom poplavnom području,
proglašava područni rukovodilac odbrane od poplava na prijedlog sektorskih rukovodilaca,
o čemu odmah obavještava federalnog i glavnog rukovodioca odbrane od poplava.
Početak i prestanak vanredne odbrane od poplava, na pojedinom poplavnom području,
proglašava glavni rukovodilac odbrane od poplava na prijedlog područnih rukovodioca
odbrane od poplava o čemu odmah obavještava federalnog rukovodioca odbrane od
poplava.
Član 30.
Organizacija iz člana 19. stav 2. ove uredbe, koja vrši odbranu od poplava,
dužna je da predloži nadležnom javnom preduzeću za vodno područje vrstu i količinu
odbrambene opreme koja se mora pripremiti u cilju nesmetanih i pravovremenih
radova na odbrani od poplava, a u skladu sa Glavnim operativnim planom.
Skladišta za opremu moraju biti smještena tako da se oprema može, u slučaju
potrebe, bez teškoća otpremiti prevoznim sredstvima na određena mjesta i na
unaprijed utvrđeni način.
Oprema pripremljena za odbranu od poplava ne smije se koristiti u druge svrhe.
Izuzetno, oprema se može koristiti i u slučaju drugih velikih elementarnih nepogoda,
odnosno nesreća (zemljotres, velike saobraćajne nesreće, velike suše, incidentna
zagađenja vode i dr.), s tim da se upotrijebljena oprema mora vratiti u roku
od 15 dana ili nabaviti nova. Za ovo korištenje mora se zatražiti saglasnost
Federalnog rukovodioca odbrane od poplava.
Član 31.
Završni radovi u vezi sa odbranom od poplava (čišćenje i vraćanje u skladišta
upotrijebljene opreme i sredstava i popravka i zamjena oštećene i uništene opreme
i sredstava, sakupljanje podataka o troškovima odbrane od poplava, obračuni
i sl.) moraju se završiti u najkraćem roku, a najkasnije u roku od mjesec dana.
Ograni i organizacije za odbranu od poplava
Član 32.
Federalno ministarstvo obavlja slijedeće poslove iz oblasti odbrane od poplava:
1. Vladi Federacije, po utrđenoj proceduri za donošenje ovih akata, dostavlja
prijedloge glavnih preventivnih i glavnih operativnih planova odbrane od poplava
za vodna područja;
2. koordinira i prati pripremu i provođenje glavnih preventivnih i glavnih operativnih
planova odbrane od poplava na vodnim područjima i usklađuje preduzimanje mjera
odbrane od poplava na međuentitetskom i međudržavnom nivou;
3. utvrđuje prioritete finansiranja i ulaganja sredstava u aktivnosti odbrane
od
poplava kroz godišnje planove javnih preduzeća za vodna područja;
4. učestvuje u razmatranju i predlaganju planova i programa održavanja,
rekonstrukcije i izgradnje zaštitnih vodoprivrednih objekata i postojenja;
5. u izuzetnim slučajevima, putem centra za odbranu od poplava sarađuje sa
Federalnim štabom civilne zaštite u provođenju mjera iz člana 22.
stav 2. alineja 2.;
6. prati stanje zaštitnih odbrambenih objekata i postojenja te radova i
aktivnosti na odbrani od poplava;
7. uvodi stalno dežurstvo za vrijeme trajanja vanredne odbrane od poplava
radi održavanja veze sa nadležnim javnim vodoprivrednim preduzećima
i drugim organima i organizacijama;
8. podnosi izviještaje i informacije Vladi Federacije o stanju i preduzetim
operativnim mjerama na odbrani od poplava.
Član 33.
Nadležna Javna preduzeća za vodna područja vrše sve radove na odbrani od poplava
prema Glavnom operativnom planu, a naročito:
1. organizuju preduzimanje mjera odbrane od poplava na vodnim područjima
u skladu sa planom odbrane od poplava;
2. obezbjeđuju da, u kriterijima za izradu godišnjih planova za usmjeravanje
sredstava po namjenama, zadaci na provođenju mjera iz Glavnog plana odbrane
od poplava imaju prvi prioritet;
3. održavaju u ispravnom stanju zaštitne vodoprivredne objekte i postojenja
koja se nalaze u vlasništvu Federacije ili koja im se na drugi način povjere
na održavanje tako da se obezbijedi njihovo pravilno funkcionisanje u svim
fazama odbrane od poplava;
4. preduzimaju tehničke mjere koje su potrebne da bi odbrambeni sistem bio pripremljen
za odbranu od poplava;
5. utvrđuju vrstu i količinu odbrambene opreme, koja se mora pripremiti za
odbranu od poplava i stara se o njenom čuvanju i održavanju;
6. izrađuju modele prognoza, vode katastre, obavještavaju nizvodna područja
i
vrše druge poslove putem Vodoprivrednog informacionog centra navedenog u članu
21. stav 2. ove uredbe;
7. obezbjeđuje učešće specijalizovanih organizacija u odbrani od poplava sa
potrebnom radnom snagom, opremom, mehanizacijom, materijalom i drugim sredstvima;
8. organizuju, u vrijeme trajanja odbrane od poplava, neprekidnu službu radi
održavanja stalnih veza sa odbrambenim sektorima;
9. organizuju da se za vrijeme odbrane od poplava vrši redono posmatranje
vodomjernih i kišomjernih stanica koje nisu u nadležnosti Federalnog
meteorološkog zavoda, a koje se nalaze u sklopu odbrambenog sistema;
10.svakodnevno obavještavaju, putem glavnih rukovodlaca odbrane od poplava
nadležno Federalno ministarstvo o toeku odbrane od poplava, o stanju
odbrambenoga sistema i o nedostacima i slabim mjestima u sistemu;
11.po prestanku poplava podnose izviještaje Federalnom ministarstvu o
toku odbrane od poplava, izvršenim radovima, upotrijebljenoj radnoj snazi,
mehanizaciji i opremi, utrošenom odbrambenom materijalu, alatu i opremi,
troškovima odbrane od poplava, oštećenjima na odbrambenim objektima i
postrojenjima i dr.;
12.obezbjeđuju finansiranje, izradu i noveliranje Glavnih preventivnih planova;
13.dostavljaju Federalnom ministarstvu prijedloge Glavnog operativnog
plana sa svim potrebnim prilozima i podacima i to najkasnije do 30.
novembra tekuće godine za narednu kalendarsku godinu;
14.obavljaju i ostale poslove organizacije odbrane od poplava koje im stavi
u
zadatak nadležno Federalno ministarstvo.
Član 34.
Radi pravovremenog preduzimanja mjera za odbranu od poplava Federalni meteorološki
zavod dužan je da kontinuirano dostavlja vodoprivrednim informacionim centrima
nadležnih javnih preduzeća za vodna područja podatke o
padavinama, vodostaju na rijekama, o stanju sniježnog pokrivača i prognozama
meteoroloških prilika za vodna područja na kojima se vrši odbrana od poplava.
U vrijeme vanredne odbrane od poplava Federalni meteorološki zavod je dužan
davati podatke o vodostajima na rijekama svaka četiri sata.
Podaci iz st. 1. i 2. ovog člana moraju biti dostavljeni najdalje u roku od
dva sata nakon očitavanja.
Glavnim operativnim planom se utvrđuju hidrološke i meteorološke stanice sa
kojih će se dostavljati navedeni podaci.
Stručno-tehničko rukovodstvo
odbrane od poplava
Član 35.
Područni rukovodilac odbrane od poplava rukovodi radovima na odbrani od poplave
na određenom području i vrši, naročito, slijedeće poslove:
1. provjerava stanje zaštitnih vodoprivrednih objekata i postojenja i preduzima
mjere njihovog redovnog održavanja i obezbjeđenja funkcionalne ispravnosti,
vrši pregled odbrambene opreme, alata i materijala i preduzima mjere za njihovu
popunu, čuvanje i raspodjelu na određena mjesta odbrambene linije. O nađenom
stanju izrađuje godišnji ili periodični izvještaj koji podnosi nadležnom javnom
preduzeću za vodno područje;
2. sudjeluje na usklađivanju izgradnje i održavanja zaštitnih vodoprivrednih
objekata i postojenja na svom području;
3. prati stanje vodostaja na uzvodnm vodomjernim stanicama i vremenske
prognoze;
4. proglašava redovnu odbranu od poplava, odnosno donosi odluku o njenom
ukidanju i o tom odmah obavještava glavnog rukovodioca odbrane od poplava i
opštinski organ uprave nadležan za poslove vodoprivrede;
5. predlaže glavnom rukovodiocu odbrane od poplava proglašenje vanredne
odbrane od poplava, odnosno njeno ukidanje;
6. koordinira rad sektorskih rukovodilaca odbrane od poplava i daje im uputstva
i naređenja;
7. predlaže i rukovodi izgradnjom druge odbrambene linije;
8. predlaže glavnom rukovodiocu odbrane od poplava puštanje vode u
branjeno područje, ukoliko se time sprječavaju veće štete;
9. predlaže i sarađuje sa opštinskim štabom civilne zaštite, a naročito po
pitanjima: uključivanja radne snage, materijala, prevoznih sredstava i dr. U
odbrani od poplava; evakuacije stanovništva, stoke i imovine sa direktno
ugroženog područja; privremenog ograničenja ili obustave željezničkog,
riječnog ili drumskog saobraćaja na određenim sektorima;
10. u slučaju neposredne opasnosti po život ljudi ili mogućnosti nastajanja
materijalne štete velikih razmjera, takvu odluku donosi sam;
11.predlaže intervenciju u koritu vodotoka na razbijanju ledene kore i ledenih
barijera miniranjem, ledolomcima ili na drugi način;
12.donosi odluku o uvođenju dežurstva u sjedištu područnog i sektorskog
rukovodioca odbrane od poplava;
13.donosi odluku o određivanju lica koja će zamijeniti učesnika u odbrani od
poplava koja je spriječena da učestvuje u odbrani (zbog bolesti i slično);
14.donosi odluku o smjenjivanju ili odstranjivanju lica koja nesavjesno ili
nestručno obavlja povjerene poslove u odbrani od poplava;
15.vodi dnevnk odbrane od poplava i svakog dana, najdalje do 10 sati, dostavlja
glavnom rukovodiocu odbrane od poplava i izvještaj o stanju i toku odbrane
za proteklih 24 sata. Ovaj izvještaj sadrži sve potrebne podatke a naročito:
o vodostajima i stanju zaštitnih vodoprivrednih objekata i postrojenja, o broju
i vrsti zaposlene radne snage i mehanizacije, o izvršenim radovima i
mjerama kao i o radovima i mjerama koje će se neposredno preduzimati;
16.po prestanku poplava podnosi završni izvještaj o toku odbrane od poplava.
Ovaj izvještaj dostavlja glavnom rukovodiocu odbrane od poplava.
Član 36.
Sektroski rukovodilac odbrane od poplava neposredno rukovodi odbranom od poplava
na određenom sektoru odbrambene linije i vrši, naročito, slijedeće poslove:
1. naređuje mjere i radove koje je potrebno preduzeti na određenom sektoru;
2. blagovremeno traži, od područnog rukovodioca odbrane od poplava,
dopunu odbrambene opreme za potrebe sektora;
3. usklađuje i kontroliše rad poteznih rukovodilaca odbrane od poplava i izdaje
im potrebna naređenja i uputstva;
4. vrši raspored dodijeljene radne snage i opreme na sektoru;
5. provodi sve mjere i radove koje je odredio područni rukovodilac odbrane
od poplava;
6. vodi evidenciju o upotrijebljenoj i utrošenoj odbrambenoj opremi;
7. vodi dnevnik odbrane od poplava i svakodnevno izvještava područnog
rukovodioca odbrane od poplava o stanju zaštitnih vodoprivrednih objekata
i postrojenja na sektoru, o broju i vrsti zaposlene radne snage i mehanizacije,
o izvršenim radovima i mjerama i o radovima i mjerama koje će se neposredno
preduzimati;
8. po završenoj odbrani od poplava vodi brigu o vraćanju upotrijebljene
odbrambene opreme sa odbrambenog sektora i podnosi područnome rukovodiocu odbrane
od poplava završni izvještaj o kretanju odbrane od poplava na sektoru.
Član 37.
Potezni rukovodilac odbrane od poplava vrši, naročito, slijedeće poslove:
1. obilazi određeni potez odbrambene linije, posmatra promjene na objektima,
vrši obilježavanje slabih mjesta, očitava vodomjere i kišomjere u određeno
vrijeme i o podacima obavještava sektorskog rukovodioca odbrane od poplava;
2. neposredno preduzima radove i mjere na otklanjanju nedostataka na
odbrambenoj liniji, daje uputstva za rad radnicima i kontroliše njihov rad;
3. stara se o odobrenoj opremi;
4. vodi dnevnik odbrane od poplava i o svim nastalim promjenama i
pojavama svakodnevno obavještava sektorskog rukovodioca odbrane od
poplava.
Član 38.
Područni rukovodilac odbrane od poplava ima jednog ili više pomoćnika, a sektorski
rukovodilac odbrane od poplava zamjenika.
Pomoćnik ili zamjenik iz prethodnog stava vrši poslove za koje ih ovlasti
rukovodilac čiji je pomoćnik ili zamjenik.
Član 39.
Proglašavanjem redovne ili vanredne odbrane od poplava sva lica određena Glavnim
operativnim planom dužna su da se stave na raspolaganje područnom rukovodiocu
odbrane od poplava radi rasporeda na određene dužnosti i da na tim dužnostima
ostanu do smjene, odnosno do završetka odbrane od poplava.
Član 40.
U sjedištu područnog i sektorskog rukovodioca odbrane od poplava, za vrijeme
redovne odbrane od poplava uvodi se potrebno dežurstvo po nalogu područnog rukovodioca
odbrane od poplava.
Za vrijeme vanredne odbrane od poplava u sjedištu područnog i sektorskog rukovodioca
odbrane od poplava uvodi se permanentno dežurstvo.
Član 41.
Ukoliko neko od učesnika odbrane od poplava bude trajno spriječen da učestvuje
u odbrani od poplava (zbog bolesti i slično) odrediti će se zamjena u najkraćem
roku.
Područni rukovodilac odbrane od poplava može odrediti zamjenika za svakog učesnika
odbrane od poplava osim za sektorskog rukovodioca i njegovog zamjenika, za koje
je potrebna saglasnost glavnog rukovodioca odbrane od poplava.
Odbrana od leda
Član 42.
Odbrana od leda počinje kada se zalede veće površine vodnog ogledala, ili kada
se pojavi gomilanje ili pokretanje ledenih masa uslijed čega može doći do opasnosti
od poplava ili oštećenja vodoprivrednih i drugih stalnih ili plovnih objekata
i postojenja na vodotoku.
Član 43.
Na područjima koja su obuhvaćena Glavnim operativnim planom iz člana 12. tačka
2. odbrane od leda vrši ista organizacija koja vrši i odbranu od poplava.
Na ostalim područjima odbranu od leda vrše organizacije koje su određene planom
odbrane od poplava za ta područja.
Član 44.
Pri zaleđivanju većih površina, ili kada se pojavi gomilanje ili pokretanje
ledenih masa, područni rukovodilac odbrane od poplava će odrediti redovne ili
vanredne mjere na vodotoku ili dijelu vodotoka, u svrhu otklanjanja štetnih
posljedica.
U redovne mjere spada posmatranje i registrovanje pojave leda (procenat pokrivenosti
površine vodnog ogledala, debljina leda, visina nagomilanih naslaga leda i sl.).
U vanredne mjere spada preduzimanje intervencije u koritu vodotoka na razbijanju
ledene kore i ledenih barijera miniranjem, ledolomcima ili na drugi način.
III - ZAVRŠNE ODREDBE
Član 45.
Zaštitu mostova, brana, ustava, prijelaza i drugih objekata na vodotocima, zatim
zatvaranje i otvaranje izljeva odvodnih kanala, kolektora kanalizacije, puštanje
u rad crpnih stanica i crpljenje vode sa ugroženih područja, vrši organizacija
koja njima upravlja, a pod nadzorom sektorskog rukovodioca odbrane od poplava,
ako se rad odvija u zoni odbrambene linije.
U slučaju neizvršavanja obaveza iz prethodnog stava, i ako bi to moglo dovesti
do poteškoća u organizaciji odbrane od poplava, navedene radove će obaviti organizacija
zadužena za odbranu od poplava na teret organizacije koja upravlja tim objektima,
uz prethodno dobijanje saglasnosti glavnog, odnosno federalnog rukovodioca odbrane
od poplava.
Član 46.
Ako se u zoni objekata za zaštitu od polava izvode radovi u cilju izgradnje
ili rekonstrukcije objekata, a ti radovi mogu negativno uticati na bezbjednost
odbrane od poplava, investitor tih radova dužan je, neposredno ili putem izvođača
radova, da izvršava i sprovodi sve mjere koje područni ili sektorski rukovodilac
odbrane od poplava zatraži, kako u toku izvođenja radova, tako i za vrijeme
odbrane od poplava.
Troškove nastale uslijed preduzimanja mjera za obezbjeđenje u toku izvođenja,
kao i troškove odbrane (u periodu provođenja odbrane) koje prouzrokuju radovi
na izgradnji, odnosno rekonstrukciji iz prethodnog stava, snosi investitor.
Član 47.
Svako lice koje nesavjesno ili nestručno obavlja povjerene poslove u odbrani
od poplava, ili ako njegovo prisustvo na drugi način štetno utiče na vršenje
odbrane, smijenit će se u najkraćem roku i udaljiti sa objekata za zaštitu od
poplava.
Područni rukovodilac odbrane od poplava može smijeniti ili udaljiti svako lice
iz Glavnog operativnog plana, osim sektorskog rukovodioca i njegovog zamjenika
za čije smjenjivanje je dužan da pribavi saglasnost glavnog rukovodioca odbrane
od poplava.
Sektorski rukovodilac može smijeniti ili odstraniti svako lice na svom sektoru
osim poteznog rukovodioca za čije smjenjivanje je dužan da pribavi saglasnost
područnog rukovodioca odbrane od poplava.
Član 48.
Glavni preventivni plan iz člana 7. ove uredbe donijet će se najkasnije u roku
od tri godine od dana stupanja na snagu ove uredbe.
Glavni operativni plan iz člana 7. ove uredbe donosit će se u rokovima predviđenim
ovom uredbom.
Izuzetno, Glavni operativni plan za 2002. godinu donijeti će se na bazi raspoloživih
podataka i podloga na način i po postupku utvrđenom u ovoj uredbi.
Član 49.
Ovlašćuje se ministar u Federalnom ministarstvu da tokom godine, po ukazanoj
potrebi i na prijedlog glavnog, odnosno federalnog rukovodioca odbrane od poplava,
vrši personalne izmjene u Glavnom operativnom planu.
Član 50.
O provođenju ove uredbe starat će se Federalno ministarstvo.
Član 51.
Danom stupanja na snagu ove uredbe, na teritoriji Federacije Bosne i Hercegovine
prestaje primjena Uredbe o planu za odbranu od poplava za područje rijeka Save
i Neretve (''Službeni list SRBiH'', broj 5/78).
Član 52.
Ova uredba stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u ''Službenim novinama
Federacije BiH''.
V broj 682/2001
18. decembra 2001. godine
Sarajevo
Premijer
dr. Alija Behmen, s.r.